Gevoelige darmen                      

--Wat zijn ?

Je buik zwelt makkelijk op, of je hebt snel krampen, diarree, constipatie...? Dan hoor je wellicht tot de mensen met prikkelbare darmen

--Oorzaak :

Wanneer er echt voordurend sprake is van gevoelige darmen, ga je best op zoek naar de oorzaak ervan. De huisdokter kan een onderzoek doen en bekijken of er geen andere uitlokkende factor aanwezig is. Een diëtiste kan je ook helpen zoeken naar de specifieke voedingsmiddelen waarvoor je gevoelig bent.

Darmen volgen het ritme van je levensstijl. Stress en een jachtig leven verstoren de regelmatigheid van de stoelgang. En mogelijk werkt het ook andersom: moeilijke darmen geven meer stress. Immers loop je de hele dag rond met 'last van je darmen' en dat wordt op den duur een sleur.

Wie heeft er geen last van zijn darmen als hij op reis gaat? Vaak ligt dat enkel aan de zenuwen en niet aan een of andere voedselbesmetting. Ook bij examenstress en plankenkoorts brengen veel mensen meer tijd door op het toilet.

--Gevolgen :

Darmen uit evenwicht, iedereen heeft het al eens meegemaakt. Eén van de gevolgen is buikloop of diarree. Dit sociale ongemak is niet alleen hinderlijk maar ook onprettig.

Bij milde tot matig uitgesproken diarree is voldoende water drinken de boodschap. Vocht opnemen is van het grootste belang bij de behandeling van diarree bij zuigelingen, kleine kinderen en bejaarden.

--Remedie :

*Eet meer makkelijk oplosbare vezels van bv. granen als rijst, haverzemelen, gerst, boekweit, maar vermijd tarwe, bulgur, spelt en eet bij voorkeur gekookte groenten en fruit.

*Beperk vetten en voedsel dat kan gisten zoals bv. broccoli, kool, raapjes, spruitjes, bloemkool en peulvruchten als linzen, erwten, droge bonen.

*Pas ook op met irriterend voedsel en drank zoals koffie, alcohol of een overdaad aan kruiden.

*Drink veel water.

*Eet op regelmatige tijdstippen.

*Laat je onderzoeken op lactose- en fructose-intolerantie.

*Kauw langzaam en lang.

Meditatie, mindfulness, goede nachtrust, regelmatigheid in het leven enz. maken je darmen dus minder prikkelbaar. Ook zijn er kruidenpreparaten die de darmen minder prikkelbaar maken.

Wetenschappers hebben hiervoor een verklaring. De darmen worden gestuurd door een eigen netwerk van zenuwcellen: de hersenen van de darmen. De 'darmhersenen' werken niet geheel onafhankelijk van de echte hersenen. Ervaren onze hersenen stress, dan ondervinden de darmen ook hier de gevolgen van.

--Voorkomen :

Bij gevoelige darmen wordt individueel bekeken wat het beste is. Meestal krijg je voeding voorgeschreven die de darmen zo weinig mogelijk belast. Hier volgen enkele mogelijke voedingsadviezen:

*Eet liever wit of licht grijs brood in plaats van donker.

*Witte beschuiten en craquotten kunnen ook.

*Probeer gekookte gare groenten te eten.

*Gebruik geen rauwe of vezelige groenten.

*Sommige groenten kunnen meer klachten geven zoals kool, ui, paprika, spruitjes, ...

*Mix of zeef de soep.

*Fruit goed rijp eten en best schillen. Verwijder ook de pitten. Je kan fruit ook vervangen door opgelegd fruit.

*Kies mager vlees zoals gevogelte en vis.

*Vermijd vet vlees zoals spek, gepaneerde vleessoorten,... Maal hard en taai vlees.

*Eet beter geen frieten en kroketten.

Helaas hebben deze voedingsadviezen ook nadelen. Zo ga je, wanneer je dit langdurig volgt, tekorten ontwikkelen. Bovendien krijg je weinig vezels binnen, wat op termijn kan zorgen voor verstopping. Dit dieet volg je best enkel wanneer je heel veel darmlast hebt. Vanaf het moment dat het beter gaat, schakel je langzaam over naar een gewone gezonde voeding.

Besteed voldoende aandacht aan hygiëne en was je handen voor elke maaltijd en na elk toiletbezoek. Preparaten op basis van melkzuurbacteriën ondersteunen de darmflora en hebben een gunstige invloed op de evolutie van diarree.

Om de klachten van een prikkelbare darm te voorkomen kunt u een aantal leef- en voedingsregels opvolgen zoals dagelijks twee liter vocht drinken, gevarieerd en vezelrijk eten, stress vermijden en zorgen voor een goede nachtrust.

Er zijn enkele middelen die helpen de klachten te verminderen, bijvoorbeeld medicijnen die de darmwand laten ontspannen en middelen die werken als vezels ('bulkvormers'). U kunt soms ook korte tijd laxeermiddelen gebruiken. Langdurig gebruik wordt afgeraden omdat de darm dan lui wordt.

Let op welke vezels u gebruikt!

Men moet de voorkeur geven aan fruit en groenten die oplosbare vezels bevatten.

Vermijd zemelen omdat ze vezels bevatten die onoplosbaar zijn. Zemelen kunnen de pijn dus nog verergeren. Laxeermiddelen kunnen van nut zijn, maar moeten met mate worden voorgeschreven. Ze hebben geen enkel effect op het mechanisme van de constipatie en sommige laxeermiddelen verhogen bovendien de waterexcretie, wat de constipatie nog in de hand werkt. Dat veroorzaakt een vicieuze cirkel. Vraag dus raad aan uw arts of apotheker.

--Darmwerking in de problemen :

Eén stoelgang per dag is ideaal maar hoeft niet. Er bestaat nog steeds angst voor een te trage stoelgang. Dit is terecht. Als je twijfelt over je stoelgangpatroon raadpleeg dan altijd je arts of apotheker.

Oudere personen en vrouwen krijgen er vaker last van maar obstipatie of verstopping komt op elke leeftijd voor.

Meestal is de oorzaak van een te trage darmwerking niet ernstig en heeft het vooral te maken met je levenswijze (weinig water drinken, te weinig vezelrijke voeding gebruiken, onvoldoende bewegen,…). Andere oorzaken waardoor je darmen verstopt kunnen geraken zijn: een plotse verandering van eetgewoonten (bv. als je op reis bent), zwangerschap, te snel eten, overslaan van het ontbijt, een dringende stoelgangdrang ontkennen (zich ophouden met als reden stress, geen toilet in de buurt,…). Ook het langdurig gebruik van geneesmiddelen (bv. codeïne) kan de activiteit van de darmbewegingen verminderen.

--Door al de lekkere dingen tijdens de feestdagen kan het gebeuren dat na het genot van veel lekkernijen maagpijn, buikkrampen, diarree, brandend maagzuur en een opgeblazen gevoel het gevolg is. Hier een paar tips om dit te voorkomen.

Opgeblazen gevoel

Ons lichaam kan door bepaalde voedingsmiddelen meer gassen produceren dan normaal. Bijvoorbeeld koolsoorten, peulvruchten zoals witte of bruine bonen, knoflook, prei en ui kunnen voor meer gasproductie zorgen dan normaal. Ook frisdranken kunnen de gasproductie verhogen. Dit betekend natuurlijk niet dat u deze voedingsmiddelen niet meer mag eten. Maar als u een gevoelige maag hebt dan kunt u de inname wel beperken.

Tijd nemen

Door te snel of te veel te eten kan de gasproductie verhoogd worden. Eet daroom langzaam en rustig. Hierdoor merkt u beter of u al verzadigd bent of niet. Na ongeveer 20 minuten wordt een signaal aan de hersens doorgegeven. Wacht dus zo lang voordat u aan een tweede portie begint.

Brandend maagzuur

Veel mensen hebben last van brandend maagzuur, dus ook tijdens de feestdagen zullen er veel mensen weer last van krijgen. Stress, vette voeding en te veel alcohol kunnen brandend maagzuur veroorzaken. Plan daarom deze drukke periode op voorhand om stress te beperken. Overdrijf niet met alcohol, probeer de hoeveelheid te beperken door wijn af te wisselen met water

Diarree

Diarree is een vaak voorkomend symptoom tijdens het feestseizoen. Te veel vette voeding en stress kunnen de oorzaak zijn. Maar ook door bedorven voedsel kan diarree ontstaan. Extra opletten bij de bereiding en de bewaring van het eten kan risico’s zoals bedorven eten beperken. Krijgt u er toch mee te maken, zorg dan voor dat u voldoende vocht binnen krijgt.

Obstipatie

We reageren allemaal anders op veranderingen in ons eetpatroon, bij sommige mensen kan dit betekenen dat hun spijsverteringsstelsel ook op vakantie gaat. Een gebrek aan beweging kan hier eveneens voor zorgen. Probeer daarom elke dag in de feestperiode een halfuur actief te zijn. Een korte wandeling na de lunch kan al een verschil maken bij verstopte darmen. Zorg er ook voor dat u genoeg vezels opneemt door fruit en groenten te eten om de darmen in beweging te houden.